Ferðaþjónusta, tækifæri eða ógn?

  Mikill uppgangur hefur verið í ferðaþjónustu á Íslandi.  Í þessari grein eru margar góðar fréttir.  Fjölgun túrista að vetrarlagi, þ.e. lenging ferðamannatímans er það nýja og gleðilega. Þýðir einfaldlega betri nýtingu, fjárfestinga og mannafla.
Þessar góður fréttir, dofna svo allar, í öllum þeim vandamálum, sem við sjáum samfara fjölgun ferðamanna.  Allir vandamálafræðingar þjóðarinnar rísa upp og gera góðu fréttirnar að slæmum. Tökum dæmi:

• Við erum mögulega að fá of marga ferðamenn,
• Við erum ekki að fá rétta ferðamenn, við ættum að fá ríka ferðamenn, í stað bakpoka hópsins,
• Svört starfsemi veður uppi,
• Ferðamannastaðir spillast, með auknum ágangi,
• Það er yfirfjárfesting í greininni, þannig að allir lepja dauðan úr skel,
• Vondir menn hafa keypt ferðamannastaði, og rukka aðgang.

Allt satt og rétt og sannarlega eitthvað til að leysa.  Sumt mögulega „ lúxusvandamál „
Sérstakt gleðiefni við aukningu ferðamanna er áhrif þessarar starfsemi á landsbyggðina. Ferðamenn vilja skoða landið okkar, það skiljum við. Landsbyggðin bregst líka við af ótrúlegum dugnaði og útsjónarsemi. Það skilja allir að það verður að vera eitthvað fyrir ferðamenn að skoða og njóta. Mikil hugmyndaauðgi leysist út læðingi í þessu sambandi.  Þar sem atvinnukostir eru takmarkaðir, er ferðaiðnaður kærkomið innlegg.
Ég ætla mér ekki inn í umræðu um hálendið og átroðslu þekktra ferðamannastaða. Það er eitthvað sem leysist með auknu fjármagni, samvinnuverkefni, greinarinnar og almannavaldsins. Taka verður gjald af þeim sem sækja fjölmennustu staðina. Þeir sem njóta tekna af þessari starfsemi eiga að borga sinn hlut.

Athugasemdir

[Jóhann Elíasson, 22.7.2013 kl. 10:32]

Það vantar ekki að aðilar í ferðaþjónustu kvarti yfir hinu og þessu og þá ber mest á aðstöðuleysi sem þeir kvarta mest yfir.  En ég verð aldrei var við að þeir vilji leggja neitt af mörkum sjálfir, til að lagfæra hina og þessa aðstöðu.  Þeir vilja bara nota og njóta en vilja ekkert leggja af mörkum sjálfir.  Enda er ferðaþjónustan ekki að skila eins miklu til þjóðfélagsins og af er látið og er bara engan veginn fær um eitt eða neitt.....................

[Jósef Smári Ásmundsson, 22.7.2013 kl. 14:28]

Ég er nú ekki alveg sammála þér Jóhann að ferðaþjónustan skili ekki miklu en það er alveg rétt að það á að leggja meiri áherslu á gæði en magn.þ.e.fjölga þeim ferðamönnum sem skila mestu en fækka hinum.Svört atvinnustarfsemi á ekki að líðast en það er hægt að vinna bug á henni með öðrum hætti en gert er í dag t.d. létta álögur á gistiheimilum og hótelum þar sem ójafnvægi ríkir gagnvart þeim sem leigja út íbúðir,ekki öfugt.það er oft dýrara aö hafa upp á þjófnum en forða góssinu.

[Gunnar Rögnvaldsson, 22.7.2013 kl. 16:57]

Þakka þér góða færsluna Jón Atli

Það eru ekki fleiri né betri tækifæri í ferðamannabransanum en eru t.d. í rakaraiðn og hárskurði. Við getum ekki viðhaldið núverandi lifistandard, ríkidæmi né velmegun ef of margir —eða allir eins og venjulega— ætla að vinna við að klippa hárið á höfði fólks þó svo að borgi fyrir hárgreiðsluna með erlendum gjaldeyri. Rakara- Stofurnar & Setrin munu alltaf verða reknar annað hvort með viðvarandi tapi eða rétt marrandi á break-even fyrir eigendur þeirra. Kostnaðurinn við ferðaþjónustuna verður sá að enginn sem þar vinnur, mun þá á sama tíma og hann vinnur þar, vinna hjá þeim greinum hagkerfisins sem skapa hin stóru verðmæti sem meðal annars ferðaþjónustan byggir tilvist sína á. Þá erum við komin út í það að ætla að lifa á því að klippa hvort annað. En það er ekki hægt. 

Næsta stóra gjaldþrotahrina verður í hótelrekstri- og ferðaþjónustu. 

Kveðjur 

[Jóhann Elíasson, 22.7.2013 kl. 19:28]

Jósef Smári, hefur þú lesið ársreikninga ferðaþjónustufyrirtækja og séð þar svart á hvítu hver afkoman er?????

[Leifur Þorsteinsson, 22.7.2013 kl. 19:51]

Hefur engin tekið eftir því að löndin 3 sem eru svotil gjaldþrota á efrusvæðinu byggja að mestu leiti

afkomu sína á ferðaþjónu, enda er sára lítil arðsemi af slíkri starfsemi, um 90% fara í rekstur og laun sem

í raun skilja ekki eftir nein haldbær verðmæti. Það er orsökinn fyrir því að Grikkland, Spán og Portúgal

ramba á barmi gjaldþrots.

[Jóhann Elíasson, 22.7.2013 kl. 20:17]

Leifur, kannski er betra að "kafa" aðeins betur ofan í tölurnar til að sjá "orsakavaldinn".  Það að þessi lönd er það að evran er gjaldmiðill þessara landa og einnig um 90% þeirra ferðamanna sem sækja löndin heim.  Sama virði gjaldmiðilsins í upprunalandinu og er í neyslulandinu gerir það að verkum að arðsemin af ferðamönnunum verður minni.  Því skitir ekki máli hver atvinnugreinin er heldur hvort hægt er að ná jákvæðum mismuni vegna gjaldeyristekna.  Þess má geta að þegar þessi lönd voru með eigin gjaldmiðil var ferðaþjónusta þeirra aðal atvinnugrein og þeim vegnaði ágætlega.  Svo að ferðaþjónustan sem slík er kannski ekki svo slæm en vöxtur hennar hér á landi er mun hraðari en við ráðum við og ég er sammála Gunnari Rögnvaldssyni, þess efnis að næsta stóra gjaldþrotahrina hér á landi, verði í hótelrekstri og ferðaþjónustu..............

[Jón Atli Kristjánsson, 22.7.2013 kl. 22:54]

Takk fyrir innlit og góð skrif. Ég vona að Gunnar verði ekki sannspár um gjaldþrotin. Veit hinsvegar að hjarðhegðun er og hefur verið okkar vandamál. Sé von um eitthvað, sjá sólskinsblett í heiði,  flykkjast menn þangað. Það má færa gild rök fyrir því að við förum mjög bratt í fjárfestingar í þessari grein.  Góðar fréttir eru hinsvegar lenging ferðamanna tímans, og um leið betri nýting fjárfestinga, sem var áberandi á s.l. ári.

[Svanur Gísli Þorkelsson, 22.7.2013 kl. 23:24]

Samtök ferðaþjónustunnar (SAF) segja að ferðaþjónustan afli 23,5% gjaldeyristekna þjóðarinnar og sé í öðru sæti á eftir sjávarútvegi.

Gjaldeyristekjur í ferðaþjónustu hafa aukist mikið síðustu árin og voru árið 2012 alls 238 milljarðar skv. Hagstofu Íslands. Það gerir 23,5% af heildargjaldeyristekjum þjóðarbúsins.

Hvað varðar þessa punkta sem þú telur upp og ýmist til vansa eða vona, þá hefur enn ekkert markvert komið fram sem bendir til þess að ferðamenn séu of margir. Hins vegar hefur verið bent á að skipuleggja þurfi viðkomu þeirra betur, einkum á fjölförnustu stöðunum. Það er lúxusvandamál.

Bakpokaliðið svokallaða skilur glettilega mikið eftir sig í landinu. Landið þarf að vera opið fyrir öllum sem hingað vilja koma og ferðamáti og gisting þarf að vera fjölbreytileg. - Markaðssetningin hefur að öllu jöfnu fram að þessu miðað við efnaðra fólk, en það hefur ekki fælt frá þá sem vilja ferðast um landið á reiðhjólum. Þá má einnig færa fyrir því rök að efnaminna fólk umgangist landið betur en þeir sem þeysa um hálendið á dýrum jeppum og gista á dýrustu hótelunum.

Svarta starfsemin í ferðabransanum er míta og ekki nándar nærri jafn mikil og sumir vilja vera láta. Veitingabransinn hefur ætið legið undir grun um að svíkja undan og það hefur ekki breyst. Gildandi reglur um gististaði, skráð jafnt sem óskráða eru loðnar og þær þarf að skýra. Obbinn af ferðamönnum gistir samt í aðstöðu þar sem ekki verður svikið undan svo auðveldlega. Þar kemur til skráningarkerfi sem er endurskoðendum afar aðgengilegt.

Ágengi á ferðamannstaði á Íslandi er stórlega orðum aukin. Þær fréttir sem birtar hafa verið upp á síðkastið hafa verið falsfréttir til að styðja við þá pólitísku ákvörðun að hefja nefskatt-töku af öllum ferðamönnum sem koma til landsins. En um leið er það fjármagn sem ætlað er í viðhald á fjölmennustu stöðunum og mest hefur verið fjallað um, skammarlega lítið, einkum í ljósi þeirra stórauknu tekna sem ríkið hefur haft af ferðamannastrauminum síðustu misseri.

Hvar og hver er þessi yfirfjárfesting sem talað er um? Á næstu þremur árum mun fjöldi ferðamanna aukast um 150.000 manns á ársgrundvelli. Auðvitað þarf að fjárfesta í innviðunum til að taka á móti þessu fólki. Ég undra mig mjög á þessum hrakspám.

Hvað varðar gjaldtöku af vinsælum áfangastöðum í einkaeign eða ekki, er hér allt á réttri leið. Tekið hefur verið gjald af ferðamönnum sem nota aðstöðuna í Þórsmörk, í Skaftafelli og í landmannlaugum til langs tíma án þess að nokkur hafi út á það að setja. Þá greiða ferðamenn sig inn á allskonar einkarekin söfn og fyrir þjónustu í einkaeign. - Það sem fólki blöskrar er þegar einkafyrirtæki láta almenning borga fyrir alla aðstöðuna á viðkomandi svæði, bæta engu við og setja síðan upp rukkunarkofa, saman ber við Kerið í Grímsnesi.

[Jósef Smári Ásmundsson, 23.7.2013 kl. 06:09]

Ég hef ekki lesið skýrsluna Jóhann en var að enda við að lesa færsluna hér að ofan.Það sem ég var að benda á að það má ekki vanmeta greinina.Varðandi offjárfestingu þá er hún staðreynd í greininni þar sem vegna sérstakra aðstæðna undanfarinna ára verður að gera ráð fyrir að vöxturinn verði ekki sá sami næstu árin.Þjónustu frá hendi annarra en Hótela og gistiheimila þarf að efla(þá er ég að tala um íbúðareigendur með gistirými) einfaldlega vegna þess að það þarf ekki fjárfestingu til.Hún er þegar fyrir hendi.Einnig nauðsynleg til að jafna sveiflur.Þessvegna má ekki hrinda þessari starfsemi út úr greininni með of mikilli skattlagningu(hærri fasteignagjöldum).Það er betra að hæga aðeins á og styrkja stoðirnar og búa svo um hnútana að greinin haldi sinu.

[Leifur Þorsteinsson, 23.7.2013 kl. 17:06]

Jóhann þetta með að hinar og þessar þjóðir séu evrulönd hefur lítið með þetta að gera. Það að land framleiði seljanlega

vöru (og eftirsótta) annað hvort úr eigin hráefni til dæmis matvöru frá lanbúnaði eða fisk frá miðum ladsins eða seljanlegt

hráefni, málma, olíu eða annað sem talist getur undir svo kallaða landsframleiðslu og er aðal undirstaðan fyrir stykum

gjaldmiðli sem landi gefur út. Þessi 3 lönd sem um er að ræða eru öll svo til búin að glutra niður allri landsframleiðsl

Grikland getur ekki brauðfætt sig og iðnaðurinn í Portugal og á Spáni er ekki svipur hjá sjón. Ítalía er næst, og veltur ef Fíat

gerir alvöru úr því að flytja úr landi. Það er alveg sama hversu mikið af hausum eru barðir við stein að ef LADSFRAMLEIÐSLA

ekki er næg mun gjaldmiðillinn ekki halda gildi sínu, sam þótt hann heiti € evra eða annað að ef ekki eru framleid næg verð-

mæti, verður stöðug kreppa og volæði landlægt.

Við þessi 300 000+ , verðum að 3 eða 4 falda landsframleiðsluna til að standa undir því allra nausilegasta í landi sem ætti að

vera

með að minnsta kosti 10 til 20 miljónir íbúa.