Framtíðarspár og lærdómur þeirra.

Það er lenska að gera lítið úr allri ríni um framtíðina. Við höfum heyrt athugasemdir eins og , það er erfitt að spá og allra helst um framtíðina, og það sem við vitum um framtíðina er að hún breytist. Niðurstaðan,  við leggjum ekki mikið  upp úr framtíðar pælingum.
Nú er það hinsvegar svo að margar eldri spár hafa sýnt sig að hafa staðist prýðilega. Ný og bætt þekking og upplýsingar hefur gert spár áreiðanlegri og marktækari.  Tökum nokkur dæmi af handahófi:

• Veðurspár, bæði til skamms og langs tíma. Hér er bætt upplýsingatækni ein af stóru framförunum,
• Mannfjöldaspár og aldursdreifing,
• Umhverfisspár, eins og t.d. áhrif hlínunar.

Ein af þeim spám, sem ég hef mikið verið að velta fyrir mér, er um framboð og verð á olíu. Olía er og verður mikill örlagavaldur í okkar heimi. Það er ekkert annað efni, að vatni undaskildu, sem gegnir öðru eins hlutverki í okkar lífi. Þó við þekkjum olíu, frekast sem eldsneyti, er olíutengd efni hreint allstaðar.
Verð á olíu ( tunnu ) hefur til langs tíma verið hækkandi. Það hefur farið í um 145$ en sveiflast og er nú um 88$.  Alvara málsins byrjar á því að heimurinn hefur sífellt verið að nota meira af olíu. Stórir notendur hafa verið að koma inn á markaðinn og má þar nefna ríki eins og Kína og Indland. Á sama tíma hefur framboð vissulega aukist, en um leið hefur þekking okkar á birgðum og vinnanlegu magni olíu aukist. Nokkur atriði eru alveg ljós:

• Magn olíu á þekktum svæðum fer minnkandi,
• Vinnsla olíu á nýjum svæðum er og verður dýrari,
• Vinnanleg svæði og birgðir, fylgja ekki eftirspurn til langs tíma,
• Mikil hætta er á alþjóðlegur markaður brotni niður og þeir sem eiga olíu sitji að sínu, hvað sem líður verði.
• Allar forsendur er fyrir áframhaldandi hækkun olíuverðs og að það verði 300$ tunnan innan ekki langs tíma.

Sú mynd sem hér er dregin upp er ekki til að hræða neinn að ástæðulausu.  Hún er „ spá „  til þess gerð að sýna fram á nauðsyn þess að bregðast við í tíma.  Ef tunna af  olíu fer í 300$ og skattlagning á olíu veðrur óbreytt, fer líter á Íslandi í kr. 600,-
Verkefni dagsins er að minnka notkun okkar á olíu í heiminum og á Íslandi. Til að gera þetta þarf gífulegar breytingar, sem munu breyta öllu okkar umhverfi. Þegar rætt er um atvinnulíf, er það þessi breyting sem þarf að vera hluti nýrrar hugsunar.  Það sem var er ekki mælikvarðinn.
Góðu fréttirnar fyrir Íslendinga eru að fáar þjóðir munu standa betur að vígi í hinu breytta landslagi framtíðarinnar.  Meira um það síðar.

Athugasemdir

[Sigurður Þorsteinsson, 24.10.2011 kl. 20:02]

Þetta blogg gæti verið eftir einn frænda minn sem er algjör snillingur. Sem sagt afburða innlegg.

[Jón Atli Kristjánsson, 25.10.2011 kl. 11:43]

Takk fyrir þetta. Ef þetta verður þróunin, mun margt breytast. Atvinnustarfsemi, flutningar eins og við þekkjum þá breytast. Það er þetta nýja atvinnulíf sem er okkar framtíð, ekki það gamla, sem ekki kemur til baka. Allar áherslur gerbreytast, einnig sú grundvallar spurning hvernig ætlum við að lif af í þessum breytta heimi.